Feit is dat de EU het been stijf houdt. Het wil dat Griekenland verder gaat met het afgesproken saneringsbeleid en zijn verplichtingen tot het terugbetalen van zijn schulden nakomt. Het spel werd en wordt op het scherp van de snee gespeeld. Wellicht hoopte Griekenland op steun en begrip van Portugal en Spanje, twee andere eurolanden die erg te lijden hebben onder een hard bezuinigingsbeleid dat door Europa geëist werd als voorwaarde voor financiële steun. Maar deze landen schaarden zich eensgezind aan de zijde van het strenge Duitsland onder het motto : “Wij hebben afgezien en volgehouden, nu moeten jullie dat ook maar doen, geen uitzonderingen voor de Grieken”.
Premier Tsipras en zijn maat hadden geen keuze en gingen overstag. Vandaag is er tussen Griekenland en de andere 18 eurolanden een akkoord voor de volgende 4 maanden. Griekenland gaat verder met het saneren en krijgt dan verder geldelijke steun. Hopelijk houdt dit akkoord stand. Want daarmee is ook het spook van een grexit (=Griekenland geeft de euro op en keert terug naar de drachme) voorlopig weg. Over die grexit is er één en ander gezegd en geschreven geweest. Eerst werd deze optie zo goed als uitgesloten maar dan rezen meer en meer stemmen op (waaronder zelfs gewezen president Giscard d’Estaing) die vinden dat Griekenland best uit de euro stapt.
Ik hoop dat dit niet gebeurt. Om verschillende redenen. De “nieuwe Griekse drachme” zou tegenover de euro snel kelderen met 20 à 40 %. Dat betekent dat de Grieken hun producten heel goedkoop kunnen uitvoeren wat positief is voor hun economie. Maar dat betekent ook dat buitenlandse producten en grondstoffen voor de Grieken heel duur worden. En, nog erger, dat de zeer hoge schuld die Griekenland moet terugbetalen aan Europa en die in euro is uitgedrukt ook met zo’n 20 à 40 % zal stijgen! Een ramp voor Griekenland dat wellicht in faling zal gaan en de status van een paria krijgt. En de schuldeisers (= de andere landen van de eurozone) kunnen naar hun geld fluiten.
En dan, nog veel erger, slaat de Russische beer toe! Links Griekenland heeft altijd al een goede verstandhouding gehad met het communistische Moskou. Cultureel zijn beide landen ook verbonden via de orthodoxe kerk. Na de tweede wereldoorlog brak er in Griekenland trouwens een burgeroorlog uit tussen communistische guerrillero's en regeringstroepen die drie jaar geduurd heeft. De communisten delfden toen het onderspit maar vandaag zal Tsaar Poetin er alles aan doen om die “arme Grieken” beetje bij beetje los te weken uit het “hardvochtige Europa.”
En van het ene komt het andere. De Amerikanen willen dat namelijk niet zien gebeuren. Want Griekenland is ook lid van de NAVO en geografisch van strategisch belang. Stel je voor dat Russische fregatten en duikboten ooit mogen aanmeren in Griekse havens! Een nachtmerrie voor de VS die ongetwijfeld druk zal uitoefenen op EU om zo toegeeflijk mogelijk te zijn tegenover Griekenland. En dan voelen Portugal en Spanje zich weer benadeeld (weet je nog, zie hierboven)! Nog wat later maken alle lidstaten van de EU ruzie onder mekaar. En een ruziemakend Europa kan nog moeilijk een rol van betekenis spelen in het Oekraïne-conflict… De Russische beer lacht in zijn vuistje!
In geval van een grexit mag Europa zijn droom van politieke integratie wellicht voor heel lang op zijn buik schrijven. Een grexit zou betekenen dat het niet in staat is om fundamentele problemen “binnen zijn eigen huishouden” op te lossen. Europa is dan eigenlijk niet langer een Unie maar eerder een verzameling van losse kibbelende lidstaten.
We hebben dikwijls kritiek op dat “bureaucratische en bemoeizieke” Europa. Maar we mogen nooit vergeten dat Europa samen met de NAVO steeds heeft bijgedragen aan onze welvaart, stabiliteit en vrede. Er wachten de EU nu nog heel moeilijke weken en maanden. Maar hopelijk wordt een aanvaardbare oplossing gevonden die de Griekse legitieme en democratische vragen verzoent met de even legitieme belangen van de Europese Unie en zijn andere lidstaten.
U heeft het wellicht al door. Als overtuigde Vlaming ben en blijf ik ook een overtuigde Europeaan!