Als deze jaarlijkse stijging zich blijft verder zetten, worden de dertigers en veertigers van vandaag opgezadeld met een quasi onoplosbaar probleem. Opgezadeld door de generatie van de babyboomers (geboren tussen 1944 en 1664) die volop de vruchten heeft geplukt van de naoorlogse economische heropleving en bloei. En waarvan er een heel pak voor hun 60 jaar uit het arbeidscircuit gestapt zijn.
Als u kijkt naar het bijgevoegd tabelletje zult u zien dat de pensioen- en brugpensioenuitgaven (uitgedrukt in % van het Bruto Binnenlands Product) hier zeer zwaar doorwegen in vergelijking met de meeste andere landen. Beetje bij beetje dringt het ook hier door dat de pensioenhervormingen van de vorige en huidige regering een (pijnlijke) noodzaak zijn. Maar dat vooruitschrijdend inzicht geldt spijtig genoeg niet voor iedereen. Zeker niet voor de vakbonden die moord en brand blijven schreeuwen tegen zoveel asociaal onrecht.
Asociaal? Het veilig stellen van de toekomst van onze kinderen en kleinkinderen is toch het meest sociale dat er bestaat? Wie dat tegenwerkt zoals de vakbonden vandaag, moet “moreel schuldig verzuim” aangewreven worden. Niets minder!
Vandaag is er ophef over de hervorming van het brugpensioen (of het Stelsel van de Werkloosheid met Bedrijfstoeslag - SWT). Uit de tabel blijkt dat vooral België nog gebruik maakt van dit stelsel. Oorspronkelijk was het heel goed bedoeld maar langzaamaan verkankerde het tot een mechanisme met perverse effecten. Een vervallen medicijn dat niet meer geneest maar onze belabberde staatshuishouding nog zieker maakt.
Een mechanisme met perverse effecten? Ja hoor. Zeg nu zelf: in het systeem bouwt een ‘de facto gepensioneerde’ nog bijkomende pensioenrechten op tot hij echt gepensioneerd is. Ook pervers omdat het aanzet tot jaloezie: wie brugpensioen wil maar het niet krijgt is jaloers op wie het wel krijgt. Ook een mechanisme dat mensen frustreert die tot brugpensioen gedwongen worden maar graag nog hadden verder gewerkt.
Let wel: het mechanisme van het brugpensioen heeft een perverse kant maar men mag mensen die in het stelsel stappen, vrijwillig of niet, helemaal niets verwijten. Maar de regeringen van de laatste decennia kan men wel verwijten dat ze te laf waren om het systeem binnen betaalbare perken te houden. Schuldig verzuim!
Over het brugpensioen zijn vakbonden en werkgevers altijd goed overeengekomen. Voor de werkgevers (van vooral grote bedrijven) ideaal om via een herstructurering oudere en duurdere werknemers te dumpen. Door de vakbonden meestal als een cadeau voorgesteld onder het motto dat betaald niets doen altijd beter is dan werken. En wie betaalt die loodzware factuur? De jongere generaties!
Het akkoord van de sociale partners (Groep van Tien) over het brugpensioen holt het regeerakkoord hierover teveel uit. Daarom heeft de regering het wat scherper gesteld. Maar minder scherp dan in het oorspronkelijk regeerakkoord: de huidige bruggepensioneerden van vandaag worden gerust gelaten, de toekomstige bruggepensioneerden iets minder. ‘Aangepaste beschikbaarheid’ houdt in dat wanneer er genoeg banen zijn men deze mensen voor de arbeidsmarkt ‘eventueel’ kan terugwinnen. Is er geen geschikt aanbod van banen, wel dan blijven ze gewoon thuis. Is dat pesten? Helemaal niet. De regering doet wel wat ze moet doen: het stelsel minder aantrekkelijk maken zodanig dat er op termijn minder bruggepensioneerden komen.
De regering moet haar sociaaleconomisch herstelprogramma uitvoeren en daadkracht tonen. En niet toegeven aan de chantage en het politieke spel van de vakbonden. Wanneer ze vandaag toegeeft, zal ze morgen en overmorgen ook toegeven. De vakbonden regeren dan het land. Mag het iets democratischer?
En ja, deze Zweedse coalitie zou dringend ook wat ‘Zweedser’ moeten denken als het gaat over arbeidsethos. Die Zweden toch. Hoe doen ze het: tevreden aan het werk tot ze 65 zijn? Daarover meer in een volgende blog post.
.